Słowniczek

Termin wskazujący, że fundusz nie wypłaca inwestorom dywidend, tylko je reinwestuje.

Decyzja o podziale inwestycji pomiędzy różne kategorie aktywów finansowych (akcje, obligacje i środki pieniężne) oraz aktywów rzeczowych (nieruchomości, towary, metale szlachetne i przedmioty kolekcjonerskie). Alokacji aktywów zwykle dokonuje się według kryterium optymalizacji stosunku ryzyka do zwrotu zgodnie ze wskazanym przez inwestora horyzontem czasowym i celami inwestycyjnymi.

Indeks, w odniesieniu do którego fundusz dokonuje pomiaru swoich wyników. Fundusze zazwyczaj porównują swoje wyniki z takimi indeksami jak FTSE 100 lub S&P 500.

Miara wrażliwości funduszu na ruchy dokonywane na rynku. Wskaźnik beta rynku z definicji wynosi 1,00. Beta wynosząca 1,10 wskazuje, że wyniki funduszu są o 10% lepsze od jego benchmarku w okresie wzrostów na rynku, a o 10% gorsze w okresie spadków przy założeniu, że wszystkie inne czynniki nie ulegają zmianie. I odwrotnie: beta w wysokości 0,85 wskazuje, że przewidywane wyniki funduszu są o 15% gorsze od nadwyżki zwrotu w okresach wzrostu na rynku i o 15% lepsze w okresach spadków.

Bezwzględny zwrot z funduszu wyrażony w formie wielkości procentowej.

Cena, po której posiadacz jednostek funduszu powierniczego może sprzedać akcje.

Fundusz inwestycyjny lokuje zebrane od klientów środki pieniężne w różnych rodzajach papierów wartościowych, takich jak: akcje, obligacje czy instrumenty rynku pieniężnego. Podstawową zasadą strategii inwestycyjnej funduszu jest wypracowanie zysku przy ograniczonym ryzyku. Fundusze inwestycyjne różnią się między sobą poziomem ryzyka i związanym z nim rodzajem instrumentu finansowego, w który lokują swoje aktywa. Różnice dotyczą także horyzontu czasowego inwestycji i celów inwestycyjnych. Nie ma dwóch identycznych funduszy inwestycyjnych.

Jednostka uczestnictwa to część funduszu inwestycyjnego będąca proporcjonalnym udziałem w jego aktywach. Jednostki uczestnictwa w funduszu są na bieżąco wyceniane (na podstawie zmieniającej się wartości aktywów funduszu), dzięki czemu inwestujący jest w stanie określić swój stan posiadania. Inwestycja w fundusz inwestycyjny jest równoznaczna z zakupem jednostek uczestnictwa.

Konto jednostek uczestnictwa to elektroniczna ewidencja danych dotyczących uczestnika funduszu.

Fundusz akcji inwestuje przede wszystkim w akcje. Fundusze akcji nazywane są inaczej agresywnymi, lokują do 100 % posiadanych środków w akcje. Charakteryzują się dużymi wahaniami cen jednostek, wyliczanymi w oparciu o aktualne ceny papierów wartościowych wchodzących w skład portfela funduszu.

Potencjalne zyski z takiej inwestycji mogą być bardzo wysokie, jednak niosą ze sobą równie wysokie ryzyko poniesienia straty. Zagrożenie takie zmniejsza się wraz z wydłużeniem horyzontu czasowego inwestycji.

Fundusze agresywne przeznaczone są głównie dla osób skłonnych zaakceptować wysokie ryzyko i długi horyzont czasowy inwestycji. W przypadku krótkich okresów czasu, lokowanie ma na celu spekulację.

Fundusz kupujący akcje innych funduszy, a nie poszczególne papiery wartościowe.

Agresywnie zarządzany portfel inwestycji wykorzystujący nowoczesne, niekonwencjonalne strategie inwestowania, takie jak dźwignia i krótka sprzedaż, zarówno na rynkach krajowych, jak i międzynarodowych, w celu generowania wysokich zwrotów. Duże ryzyko i stosunkowo niski stopień uregulowania powodują, że w fundusze hedgingowe inwestują zazwyczaj zamożni inwestorzy prywatni i instytucje o dobrze zdywersyfikowanych portfelach, mogący sobie pozwolić na większe ryzyko.

Zamknięte fundusze inwestycyjne, w odróżnieniu od funduszy otwartych, nie sprzedają jednostek uczestnictwa lecz certyfikaty inwestycyjne. Można je nabyć tylko w okresie subskrypcji, po cenie emisyjnej.

W późniejszym terminie zakup papierów wartościowych na okaziciela odbywa się wyłącznie poprzez złożenie zlecenia na regulowanym rynku wtórnym. W ten sam sposób następuje również spieniężenie certyfikatów - składamy zlecenie i czekamy, aż znajdzie się osoba, gotowa zająć na rynku pozycję odwrotną do naszej.

Wycena certyfikatów odbywa się raz w miesiącu w oparciu o analizę wartości majątku, bądź też w przypadku obrotu nimi na giełdzie - następuje wycena rynkowa. Cena ustalona na podstawie zleceń kupna - sprzedaży składanych przez inwestorów, może w znacznym stopniu odbiegać od wyceny rynkowej funduszu.

Zamknięte fundusze inwestycyjne przeznaczone są dla osób skłonnych zaakceptować wysokie ryzyko i długi horyzont czasowy inwestycji.

Fundusz parasolowy to rodzaj funduszu inwestycyjnego złożonego z subfunduszy, realizujących różne strategie inwestycyjne i o różnym profilu inwestycyjnym. Dzięki formie funduszu parasolowego można dowolnie przenosić środki z jednego subfunduszu do drugiego, bez płacenia za każdym razem podatku od dochodów kapitałowych („tzw. podatku Belki”). Nie oznacza to jednak, że podatek po prostu przepada i ewentualne zyski w pełnej kwocie trafiają do kieszeni inwestora. Płatność podatku zostaje odroczona do momentu całkowitego wycofania kapitału z danego funduszu parasolowego. Przy naliczaniu podatku wszystkie zyski i straty poniesione na poszczególnych subfunduszach są kompensowane. Dzięki temu mechanizmowi, jeśli np. stracimy w jednym subfunduszu a w drugim zarobimy, zapłacimy podatek tylko od różnicy zysku i straty. Daje to możliwość elastycznego zarządzania swoimi pieniędzmi, w zależności od aktualnej sytuacji na rynku.

Fundusze gotówkowe i rynku pieniężnego często są zwane po prostu funduszami pieniężnymi, ponieważ inwestują w krótkoterminowe instrumenty dłużne wystawiane przez emitentów, takich jak Skarb Państwa, banki i duże spółki publiczne. Są zaliczane do najbezpieczniejszych funduszy inwestycyjnych. 
Wśród tych funduszy można wyróżnić m.in.: Skarbowe fundusze rynku pieniężnego, które inwestują wyłącznie w instrumenty dłużne emitowane przez skarb państwa, NBP lub międzynarodowe instytucje, których członkiem jest Rzeczpospolita Polska. Do Funduszy rynku pieniężnego zaliczamy również fundusze gotówkowe. Inwestują one w lokaty bankowe lub instrumenty dłużne o terminie zapadalności do jednego roku. Mogą inwestować w instrumenty, mające termin zapadalności dłuższy niż rok, jednak ryzyko stopy procentowej tego typu instrumentów powinno być równe bądź mniejsze niż ryzyko papierów, w których termin wykupu jest krótszy niż rok.

Fundusze hybrydowe (inaczej zrównoważone) są to fundusze mieszane, ponieważ inwestują w różne rodzaje papierów wartościowych. Mogą to być akcje, obligacje, instrumenty rynku pieniężnego, jednostki uczestnictwa w innych funduszach inwestycyjnych, depozyty bankowe, waluty a także instrumenty pochodne. Do tego typu funduszy zaliczamy m.in. fundusze stabilnego wzrostu oraz zrównoważone. Fundusze stabilnego wzrostu inwestują przede wszystkim w akcje i papiery wartościowe przynoszące stały dochód. Inwestycje w akcje nie mogą przekraczać 40% aktywów będących w posiadaniu funduszu. Głównym celem działalności tego typu funduszy jest wzrost zysku kapitałowego oraz przynoszenie stałego dochodu.

Fundusze zrównoważone inwestują, kierując się zasadą zachowania poziomu zainwestowanego kapitału oraz utrzymywaniem długoterminowego wzrostu kapitału.

Fundusze papierów dłużnych, inaczej fundusze obligacji, inwestują głównie w wierzytelnościowe papiery dłużne, dające stały dochód. Fundusze te nie mogą z definicji inwestować w akcje, chyba, że akcje te pochodzą z konwersji długu. są uważane za najmniej ryzykowne spośród wszystkich instrumentów dłużnych, ponieważ zabezpiecza je majątek Państwa. Wśród tych funduszy wyróżniamy fundusze, które różnią się rodzajem papierów dłużnych, w jakie inwestują. 
Fundusze papierów skarbowych inwestują w obligacje i bony skarbowe emitowane przez skarb państwa. Są to fundusze uważane za bardzo bezpieczne, ze względu na rodzaj instrumentów, w które inwestują mówi się o zerowym ryzyku. 
Fundusze papierów dłużnych przedsiębiorstw inwestują głównie w obligacje emitowane przez prywatne firmy. 
Fundusze samorządowych papierów wartościowych inwestują w obligacje emitowane przez samorządy terytorialne, czyli w obligacje komunalne. 
Inne fundusze papierów dłużnych to wszystkie te fundusze, w których struktura portfela inwestycyjnego nie pozwala na zaliczenie ich do jakiejś z wyżej wymienionych kategorii.

Fundusze zrównoważone są przykładem funduszy łączących w sobie cechy pozostałych, czyli akcji, rynku pieniężnego i obligacji, gdyż inwestują w różnych proporcjach w akcje spółek giełdowych czy dłużne papiery wartościowe. Charakteryzują się umiarkowanym ryzykiem inwestycyjnym.

Przeznaczone są głównie dla inwestorów tolerujących większe ryzyko, niż w przypadku funduszy bezpiecznych i oczekujących w zamian większych zysków w dłuższym okresie.

Struktura funduszu wynikająca z prawa kraju jego domicylu. Są to Fundusze Zbiorowego Inwestowania (FCP) w Luksemburgu, Otwarte Spółki Inwestycyjne (OEIC) w Wielkiej Brytanii oraz Spółki Inwestycyjne o Kapitale Zmiennym (SICAV) na kontynencie europejskim.

Część portfela zainwestowana w spółki prowadzące działalność w takich obszarach jak odzież, domy towarowe, sklepy spożywcze i sklepy różne. French Connection, Gap, House of Fraser, Starbucks i Tesco to przykłady spółek z tego sektora.

Sytuacja na rynku finansowym, gdy ceny rosną lub ich wzrost jest oczekiwany. Terminu "hossa" używa się najczęściej w odniesieniu do rynku akcji, ale można go stosować do każdego będącego w obrocie instrumentu, na przykład obligacji, walut czy towarów. Hossa charakteryzuje się optymizmem, ufnością inwestorów i oczekiwaniem, że wyniki będą cały czas dobre. Przeciwieństwem tej sytuacji jest bessa.

Ogólna nazwa papierów wartościowych, których ceny są uzależnione od cen innych inwestycji. Wśród instrumentów pochodnych wyróżniamy transakcje terminowe (futures), opcje, transakcje zamiany (swapy) i warranty.

Strategia inwestycyjna polegająca na wyborze akcji o cenie atrakcyjnej w stosunku do zysku, wewnętrznej wartości spółki lub - w niektórych przypadkach - do rynku. Teoria mówi, że ceny akcji tych spółek wzrosną, odzwierciedlając ich prawdziwą wartość. Inwestowanie w wartość jest często uważane za bezpieczniejsze od inwestowania we wzrost, ponieważ ceny akcji wartościowych są mniej zmienne.

Ocena obligacji oparta na jej sytuacji finansowej zmierzająca do ustalenia jej jakości i bezpieczeństwa.

Szerokie kategorie inwestycyjne o różnych poziomach ryzyka i zwrotu, takie jak akcje, obligacje, nieruchomości i środki pieniężne. Akcje zwykle mają największy potencjał w zakresie wzrostu, ale zarazem wiąże się z nimi stosunkowo duże ryzyko. Obligacje przynoszą dochód przy umiarkowanym ryzyku. Nieruchomości umożliwiają wzrost kapitału, ale inwestycje w nie mogą się wiązać z brakiem płynności. Środki pieniężne wiążą się z najniższym oczekiwanym zwrotem, ale zapewniają płynność i bezpieczeństwo początkowej inwestycji.

Stały procent regularnie wypłacany od papieru wartościowego o stałej stopie dochodu.

W przypadku obligacji kuponowej należne odsetki i kapitał wypłaca się posiadaczowi obligacji, którym nie musi być osoba, dla której obligację początkowo wyemitowano. W zamian za regularny zwrot dołączonych do obligacji kuponów wypłaca się odsetki.

Obligacja wyemitowana przez spółkę, którą można zamienić na akcje tej spółki w okresie ważności obligacji po określonej wcześniej cenie. Decyzję o zamianie podejmuje emitent lub inwestor, ale nie jest ona obowiązkowa.

Grupa inwestycji posiadanych przez instytucję, fundusz lub osobę fizyczną.

Portfele modelowe to przygotowane przez ekspertów optymalne kombinacje ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych. Zależnie od strategii inwestującego, skłonności do ryzyka, oraz horyzontu inwestycyjnego, pomożemy Ci wybrać fundusze i określić ich proporcje w całości inwestycji.

Jedna setna 1% (0,01%). Jednostka używana do pomiaru zmian stóp procentowych. Na przykład zmiana stóp procentowych z 6,25% na 6,75% to wzrost o 50 punktów bazowych.

Ocena prawdopodobieństwa i możliwości, że spółka nie spłaci długu z tytułu obligacji. Wiele agencji ratingowych - na przykład Moody’s, Standard & Poor’s czy Fitch - stosuje własne systemy ratingów. Obligacje o ratingu od AAA do BBB- uznaje się za "inwestycyjne", natomiast obligacje o ratingu BB+ lub niższym są znane jako "spekulacyjne".

Pobudzenie gospodarki przez zwiększenie podaży pieniądza lub obniżenie podatków. Przeciwieństwo dezinflacji. Może oznaczać politykę gospodarczą polegającą na wykorzystaniu przez władze bodźca podatkowego lub monetarnego do zwiększenia wydajności gospodarki kraju. Można to osiągnąć przez obniżenie podatków, zmianę podaży pieniądza lub korektę stóp procentowych.
  
Reflację uważa się za antidotum na deflację, która - w przeciwieństwie do inflacji - jest uznawana za zjawisko niekorzystne niezależnie od poziomu.
 
Początkowo terminu tego używano do opisu powrotu ceny do poprzedniego, pożądanego poziomu po spadku spowodowanym przez recesję. Obecnie, oprócz powyższego znaczenia, oznacza on również pierwszą fazę ożywienia gospodarczego, którą charakteryzuje wzrost popytu następujący po jego spadku.

Specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty (SFIO) w swojej organizacji jest zbliżony charakterem do funduszy inwestycyjnych otwartych. Podobnie jak FIO zbywają one jednostki uczestnictwa. Zasadniczą cechą rozróżniającą te dwa rodzaje funduszy jest to, iż statut specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego określa grupę inwestorów lub warunki, jakie musza oni spełnić, aby nabyć jednostki uczestnictwa i stać się uczestnikami funduszu. Uczestnikami tego typu funduszy mogą być osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne. Także w przypadku tego typu funduszu, ma on obowiązek odkupienia jednostek uczestnictwa na żądanie uczestnika. Zarówno fundusze inwestycyjne otwarte, jak i specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte są tworzone na czas nieokreślony.

Podmiot odpowiedzialny za utworzenie funduszu, reprezentowanie go wobec osób trzecich oraz zarządzanie nim, czyli wykonywaniem wszelkich działań koniecznych dla funkcjonowania funduszu, takich jak podejmowanie decyzji inwestycyjnych i ich realizacja, prowadzenie księgowości funduszu oraz prowadzenie rejestru uczestników. Część tych czynności w miarę potrzeby zostaje przekazana agentowi obsługującemu.

Do utworzenia towarzystwa wymagane jest zezwolenie Komisji Papierów Wartościowych i Giełd. Ponadto towarzystwo musi być obligatoryjnie zorganizowane w formie spółki akcyjnej oraz spełnić szereg wymogów, które szczegółowo opisuje ustawa o funduszach inwestycyjnych.

Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe to połączenie polisy ubezpieczeniowej na życie z inwestowaniem w fundusze inwestycyjne

Swoboda wyboru funduszy oraz wysokości przekazywanej na nie składki pozwalają na indywidualne kształtowanie charakteru inwestycji.

Stopa zwrotu to inaczej Twój zysk (dodatnia stopa zwrotu) lub strata (ujemna stopa zwrotu). 

Stopa zwrotu jest wyrażona w procentach. Podajemy ją dla określonego czasu  – np. miesięczną lub roczną stopę zwrotu. 

Stopę zwrotu możemy wyliczyć: podziel zysk z inwestycji za dany okres przez wartość początkowa inwestycji, a następnie wynik pomnóż przez 100%. 

Przykładowo: 
1000 zł – tyle wpłaciłeś na fundusz 
100 zł – o tyle wzrosła Twoja inwestycja w ciągu roku 
10% - tyle wyniósł Twój zysk na funduszu: 100 zł / 1000 zł x 100%
19% - taki podatek zostanie naliczony od zysku (tzw. podatek Belki), czyli 100 zł x 19% = 19 zł
1081 zł – tyle pieniędzy otrzymasz na konto: 1100 zł – 19 zł