Komentarz miesiąca  
Rynki akcji i rynki obligacji 
w styczniu 2024

W styczniu nastąpiła kontynuacja relatywnie dobrych publikacji danych gospodarczych. Wstępny odczyt PKB za czwarty kwartał ubiegłego roku w Stanach Zjednoczonych wyniósł 3,3%, i był istotnie lepszy od oczekiwań ekonomistów. Pozytywnie zaskoczyły również nastroje konsumentów w Stanach Zjednoczonych mierzone indeksem autorstwa Uniwersytetu Michigan. Nieco lepiej od oczekiwań wypadły dane ze Strefy Euro, gdzie PKB pozostał na niezmienionym poziomie w stosunku do poprzedniego kwartału. W poprawiającym się otoczeniu gospodarczym oraz spadającej inflacji,  inwestorzy pozostali optymistycznie nastawieni na rozpoczynający się sezon wyników.

Dobrego nastroju inwestorów nie popsuła eskalacja konfliktu na Morzu Czerwonym. Jemeńscy bojownicy Huti zaatakowali statki handlowe, w wyniku czego istotnie został ograniczony transport przez Kanał Sueski. W efekcie większość statków płynących między Azją a Europą opływa Afrykę, co przekłada się na wzrost cen frachtu. Dla inwestorów może to mieć istotne znaczenie, jeżeli konflikt będzie się przedłużał. Po pierwsze, jest to kluczowy szlak wodny dla towarów między Azją i Europą. Po drugie, szlak ten odgrywa istotną rolę w transporcie surowców energetycznych. Wydaje się, że przedłużenie konfliktu może zwiększyć obawy o wzrost cen towarów w wyniku globalnego wzrostu cen frachtu.

W styczniu amerykański indeks S&P500 wzrósł o 1,6%. Technologiczny NASDAQ Composite zakończył miesiąc wzrostem o 1,0%. Podobne nastroje panowały na rynkach europejskich, a Stoxx Europe 600 zwyżkował o 1,4%. Zdecydowanie gorsze nastroje panowały na rynkach wschodzących, a głównie w Chinach, gdzie inwestorzy obawiają się o kondycję gospodarki. Indeks MSCI China zakończył miesiąc spadkiem o 10,5%.

Na krajowym rynku akcji panowały mieszane nastroje. Indeks WIG20, reprezentujący największe spółki, zakończył miesiąc spadkiem o 2,7%. Lepsze nastroje panowały wśród inwestujących w segmencie małych i średnich spółek. Ceny akcji średnich spółek – z indeksu mWIG40 – wzrosły o 1,1%, a małych spółek – z indeksu sWIG80 – o 0,1%.

Wśród sektorów pozytywnie zaskoczyły wyniki banków, które rozpoczynają sezon publikacji wyników w Polsce. Ostatecznie indeks WIG-Banki zakończył miesiąc wzrostem o 1,6%. Pozytywnie wyróżniały się również spółki z sektora budowlanego. Natomiast spadły ceny akcji spółek z sektora handlu detalicznego oraz paliw.

Inwestorzy pozostają pozytywnie nastawieni do ryzykownych aktywów, a zmienność cen akcji pozostała na niskim poziomie. Wydaje się, że w kolejnych miesiącach kluczowe będą wyniki publikowane przez spółki oraz przedstawione perspektywy na kolejne kwartały. Na rynku polskim dobre wyniki sektora bankowego powinny sprzyjać poprawie sentymentu. Inwestorzy będą również obserwować dalszy rozwój globalnej sytuacji geopolitycznej. Jeśli inflacja i rentowności obligacji będą kontynuowały spadek, to nadal lepiej powinny radzić sobie spółki technologiczne; ale jeśli inflacja ponownie wzrośnie, a sytuacja gospodarcza będzie lepsza od oczekiwanej, to najlepiej będą mogły się zachowywać ceny akcji spółek cyklicznych.

Dane napływające ze światowej gospodarki w styczniu nie zmieniły znacząco oceny jej obrazu, do którego przyzwyczailiśmy się w drugiej połowie zeszłego roku. Kondycja gospodarki USA, a w szczególności rynku pracy, pozostawała zaskakująco dobra, a opublikowane wstępne dane o PKB za ostatni kwartał zeszłego roku pokazały dużą odporność amerykańskiego konsumenta na wysokie stopy procentowe. Mimo stosunkowo dobrej sytuacji w sferze realnej gospodarki, proces dezinflacji był kontynuowany, jednak nieco wolniej niż w zeszłym roku. Gospodarka strefy Euro balansuje na granicy recesji a publikowane dane także wskazują na kontynuację procesu dezinflacji. FED i ECB w końcówce zeszłego roku wyraźnie zmieniły nastawienie polityki monetarnej, kończąc cykl podwyżek stóp procentowych i wskazując na możliwość rozpoczęcia cyklu obniżek w bieżącym  roku.

W efekcie rynki finansowe zdyskontowały na tyle szybkie i głębokie ścieżki redukcji stóp referencyjnych, że zarówno FED i ECB dawały w styczniu wyraźny odpór tym,  nadmiernym w ocenie tych banków,  oczekiwaniom. Po swoich styczniowych posiedzeniach wskazały, że o ile dotychczasowy proces dezinflacji postępował szybciej niż wcześniejsze oczekiwania a pewność co do kontynuacji tego trendu w kierunku celów inflacyjnych wzrosła, to nie na tyle, by rozpocząć cykl luzowania polityki monetarnej jeszcze w pierwszych miesiącach tego roku. Podkreśliły jednocześnie, że jeśli ich centralny scenariusz zakładający dalszy spadek inflacji znajdzie potwierdzenie w danych, to dojdzie do redukcji poziomu stóp w tym roku.

Rezultatem tego, sterowanego przez banki centralne,  przesunięcia oczekiwań momentu rozpoczęcia cyklów obniżek stóp procentowych był  relatywnie słabszy miesiąc dla międzynarodowych rynków obligacji. FTSE World Government Bond Index LCL stracił w styczniu -0,45% a Bloomberg Global Aggregate Credit stracił -0,70%.

W styczniu nastroje na polskim rynku obligacji były trochę lepsze niż na rynkach globalnych: index BofA Poland Government zyskał 0,46%. Na rynku obligacji korporacyjnych obserwowaliśmy dalsze niewielkie zawężenie spreadów kredytowych. Dane ekonomiczne opublikowane w styczniu i opisujące sytuację gospodarczą w końcu zeszłego roku, wskazują na ciągle kulejący popyt konsumpcyjny oraz kontynuację procesu dezinflacji.  PKB w czwartym kwartale 2023 rósł wolniej niż oczekiwania a inflacja w grudniu zeszłego roku spadła do poziomu 6,1%, znacznie niższego niż prognozy ekonomistów. Rada Polityki Pieniężnej, na styczniowym posiedzeniu pozostawiła stopę referencyjną na nie zmienionym poziomie 5,75%. Rada potwierdziła w swoim komunikacie i słowami jej prezesa, wyraźną zmianę kursu po wygranych przez opozycję wyborach w październiku zeszłego roku, w kierunku bardziej ostrożnego podejścia do dalszych redukcji stóp procentowych. Wskazała na ryzyka dla kontynuacji procesu dezinflacji w drugiej połowie roku, związane ze znaczącą impulsem fiskalnym wpisanym w budżet państwa na 2024 rok  oraz planowanym podniesieniem płacy minimalnej w Polsce. W efekcie ekonomiści znacząco zmniejszyli skalę prognozowanych redukcji stóp procentowych w nadchodzącym roku, znalazło to także odzwierciedlenie w mniejszej skali obniżek zdyskontowanych przez rynki finansowe. Mimo tego rynki obligacji przyniosły niewielki dodatni zwrot, głównie za sprawą poprawy postrzegania Polski przez inwestorów zagranicznych i wyraźnemu spadkowi premii za ryzyko wpisanej w polską krzywą dochodowości.

Oczekujemy kontynuacji procesu dezinflacji na głównych rynkach rozwiniętych, choć tępo tego procesu będzie znacznie wolniejsze niż to obserwowane w 2023 roku. Pozwoli to zarówno FED jak i ECB rozpocząć cykl obniżek stóp procentowych w połowie roku oraz na dalszy powolny spadek rentowności na rynkach bazowych. W Polsce, pomimo znaczącego ryzyka związanego z ekspansywną polityką fiskalną i istotnym  wzrostem potrzeb pożyczkowych państwa, także oczekujemy kontynuacji procesu dezinflacji oraz umiarkowanych redukcji stóp procentowych przez RPP.  Naszym zdaniem perspektywy dla rynku pozostają dobre, jednak należy się spodziewać podwyższonej zmienności.