Komentarz miesiąca  
Rynki akcji i rynki obligacji 
w kwietniu 2024

Publikowane w ostatnich miesiącach dane gospodarcze w Stanach Zjednoczonych były lepsze od oczekiwań ekonomistów. Relatywnie nieco gorzej poradziła sobie europejska gospodarka, ale było to zgodne z oczekiwaniami. W ostatnim czasie otrzymaliśmy również wstępny sygnał możliwej poprawy wzrostu gospodarczego w Chinach. Indeks PMI dla chińskiego przemysłu, uznawany za wskaźnik wyprzedzający dla koniunktury gospodarczej, przekroczył poziom 50 pkt po raz pierwszy od września ubiegłego roku. Lepsze od oczekiwań dane z globalnej gospodarki sprawiły, ze inwestorzy coraz bardziej optymistycznie patrzą na perspektywy wzrostu gospodarczego.

Przyśpieszenie wzrostu gospodarczego powinno być pozytywne dla rynku akcji. W lepszym otoczeniu gospodarczym spółki powinny poprawiać wyniki finansowe. Jednak ostatnie kwartały to walka banków centralnych z inflacją, a wyższy wzrost gospodarczy może spowolnić proces spadku inflacji, co zaniepokoiło inwestorów. W połowie miesiąca indeks VIX, obrazujący zmienność rynku akcji, znalazł się na najwyższym poziomie w tym roku (im wyższy poziom indeksu tym większe obawy inwestorów). W drugiej połowie miesiąca zmienność na rynku akcji spadła m.in. po publikacji relatywnie dobrych wyników przez spółki w rozpoczętym sezonie publikacji w Stanach Zjednoczonych, a główne indeksy odrobiły część strat z początku miesiąca.

W kwietniu amerykański indeks giełdowy S&P 500 zniżkował o 4,2%. Spadki dotknęły zarówno spółki technologiczne, jak i te prowadzące działalność w tradycyjnych sektorach gospodarki. Bardziej przemysłowy indeks Dow Jones Industrial Average zakończył miesiąc spadkiem o 5,0%, natomiast technologiczny NASDAQ Composite stracił 4,4%. Mniejsze spadki odnotowały rynki europejskie, a indeks Stoxx Europe 600 zniżkował o 1,5%. Wyróżniały się rynki rozwijające się, w tym rynek w Chinach. Nadzieja na poprawę w chińskiej gospodarce wpłynęła na lepsze zachowanie rynku akcji, gdzie indeks MSCI China wzrósł o  6,4%.  

Polski rynek pozytywnie wyróżniał się na tle globalnych indeksów. Indeks WIG20, reprezentujący największe spółki, zakończył miesiąc wzrostem o 1,7%. Tym razem gorsze nastroje panowały wśród małych i średnich spółek, jednak różnice stóp zwrotu z indeksów nie były duże. Ceny akcji średnich spółek z indeksu mWIG40 – spadły o 0,7%, a małych spółek – z indeksu sWIG80 o 0,1%.

Wśród sektorów pozytywnie wyróżniały się spółki surowcowe. W kwietniu wzrosły ceny miedzi wsparte oczekiwaniami większego popytu wraz z poprawiającym się globalnym otoczeniem gospodarczym. Rynek ropy pozostaje w dalszym ciągu pod wpływem sytuacji geopolitycznej. W takim otoczeniu dobrze poradziły sobie spółki wydobywające miedź, a także spółki paliwowe. Nadal słabe nastroje panowały wśród akcjonariuszy spółek energetycznych w związku z niepewną przyszłością planu wydzielenia aktywów węglowych.

Otoczenie gospodarcze pozostaje pozytywne dla rynku akcji. Spadki cen akcji w kwietniu spowodowały normalizację wskaźników sentymentu, które w poprzednich miesiącach wykazywały bardzo duży optymizm inwestorów. Wyceny rynku akcji w Stanach Zjednoczonych pozostają powyżej średnich historycznych, jednak pierwsze publikacje wyników przez spółki były generalnie powyżej oczekiwań analityków, co pozytywnie wpłynęło na nastroje inwestorów.
W Polsce rynek pozostaje nadal relatywnie nisko wyceniony w stosunku do średnich historycznych. Wydaje się, że w kolejnych okresach uwaga inwestorów będzie skupiona na oczekiwaniach inflacyjnych, a także na rozpoczętym okresie publikacji wyników w Stanach Zjednoczonych.

Ubiegły miesiąc przyniósł znaczącą przecenę US Treasuries. Jednym z czynników spadku mogło być przegłosowanie ustawy, które umożliwia prezydentowi Stanów Zjednoczonych konfiskatę rosyjskich aktywów znajdujących się jurysdykcji USA. Ustanowiono przepisy umożliwiające stworzenie międzynarodowego mechanizmu kompensacyjnego we współpracy m.in.z państwami G7, UE i Australią. Rynek zaczął dyskontować scenariusz,
iż ryzyko utraty aktywów może wywoływać nerwowe ruchy innych inwestorów, posiadających znaczące zaangażowanie w obligacjach skarbowych, którzy na wszelki wypadek będą redukować swoje ekspozycje.
W statystykach Departamentu Skarbu widać, że zaangażowanie w amerykański dług zmniejsza się ze strony Chin (o 259 mld USD od początku rosyjskiej inwazji, tj. 25% wcześniejszego poziomu zaangażowania). 

Oddalająca się perspektywa obniżki stóp wsparła USD, co było widoczne chociażby
w wyraźnym wzroście indeksu dolara amerykańskiego DXY obrazującego wartość USD względem pozostałych walut świata. Silniejszy dolar amerykański położył się cieniem na aktywach rynków wschodzących, które były pod presją. Indeks obligacji rynków wschodzących w lokalnej walucie stracił 1,4%, a w „twardej walucie” 1,6%.

Na tym tle nie najgorzej wypadał krajowy rynek. Indeks obligacji skarbowych TBSP stracił tylko 0,5%, choć przejściowo spadki były wyraźnie głębsze. Krzywa dochodowości przesunęła się dość równomiernie w górę, choć w większym stopniu na długim końcu.
Na koniec miesiąca rentowność 10-letniej obligacji skarbowej sięgnęła 5,71% wobec 5,43% przed miesiącem. Tło makroekonomiczne było korzystne, ale stanowiło jedynie chwilowe wsparcie. Wskaźnik inflacji konsumenckiej wrócił do celu i wyniósł zaledwie 2% (dane ostateczne za marzec br). Choć spodziewane jest przyspieszenie tempa wzrostu cen
w skutek działań pozarynkowych (przywrócenie stawki VAT na żywność i spodziewane częściowe odmrożenia cen energii), to jednak wyższe odczyty mają być jedynie przejściowe.
Co ciekawe „wyciągając” inflację detaliczną z danych GUS o sprzedaży detalicznej (porównanie odczytu w cenach bieżących do cen stałych) można zaobserwować nawet symboliczną deflację (-0,1% r/r!). 

W połączeniu ze słabszymi danymi ze sfery realnej gospodarki i możliwym zwrotem
w polityce pieniężnej w strefie euro, w sposób naturalny rynek może zacząć grać na obniżki stóp procentowych także w Polsce. Sprzyjać temu może dodatkowo umocnienie PLN w środowisku ewentualnego rozszerzenia się dysparytetu stóp procentowych. 

Środki pochodzące z wykupu obligacji WZ0524 oraz odsetki, które zostaną wypłacone
w maju od pozostałych obligacji serii WZ, będą stanowić wsparcie dla rynku obligacji.
Z kolei w czerwcu dostrzegamy możliwość wsparcia z innej strony: zwrot w polityce monetarnej niektórych największych banków centralnych. Pierwszym bankiem może być Bank Kanady (BoC), a dzień  później Europejski Bank Centralny (ECB). Jeśli nie stanie się nic nieprzewidzianego, perspektywy rynku instrumentów dłużnych wydają się umiarkowanie pozytywne.