Dzięki badaniom profilaktycznym wiesz, jaki jest stan Twojego zdrowia. Jeżeli wyniki budzą wątpliwości, możesz skonsultować się z lekarzem i szybciej rozpocząć leczenie. Jak często robić podstawowe badania? Co można wykryć dzięki badaniom krwi?
Spis treści:
Czy Polacy regularnie się badają?
Już od niemal 30 lat Główny Urząd Statystyczny przeprowadza badanie dotyczące korzystania przez Polki i Polaków z usług opieki zdrowotnej. Najnowszy raport z 2020 roku, „Ochrona zdrowia w gospodarstwach domowych w 2020 r.” przedstawia analizę wyników już dziewiątej edycji tego badania, przeprowadzonego w 2021 roku. W stosunku do wyników z poprzedniej edycji z 2016 roku widać spadek oceny swojego zdrowia – tylko 70% z nas uznało swoje zdrowie za co najmniej dobre. 4 lata temu było to 75% ankietowanych.
Co ważne, w porównaniu z 2016 rokiem zmniejszył się odsetek osób, które wykonały badania diagnostyczne i profilaktyczne. W 2020 roku 43% z nas wykonało jakiekolwiek badania diagnostyczne. Tylko 8% skorzystało z programów profilaktycznych – w 2016 roku było to 20% osób. W 2020 roku:
- 39,5% Polek i Polaków wykonało badania morfologiczne krwi,
- 30,7% respondentów wykonało badanie ogólne moczu,
- 2,2% ankietowanych wykonało badanie kału.
Czym jest podstawowe badanie krwi?
W 2020 roku 35,3 % Polaków zmagało się z długotrwałymi problemami zdrowotnymi.[5] Im szybciej uda się wykryć chorobę, tym łatwiej można wyzdrowieć. Wystarczy rozpocząć leczenie, aby zminimalizować ryzyko poważniejszych konsekwencji. Żeby ich uniknąć, należy wykonać badania profilaktyczne.
Dzięki takim badaniom możesz ocenić ogólny stan zdrowia, sprawdzić, jakie efekty przynosi leczenie lub ewentualnie monitorować postęp choroby. Zdarza się, że wynik otrzymasz tego samego dnia. Podstawowe badania krwi obejmują:
- Morfologię – wynik stanowi istotną wskazówkę diagnostyczną. Co wykrywa morfologia? Pozwala wykryć wiele chorób we wczesnym stadium, m.in. stany zapalne, anemię, choroby nerek.
- Glikemię – sprawdzisz poziom glukozy we krwi. Badanie pomaga wykryć cukrzycę i kontrolować skuteczność leczenia.
- Lipidogram – dotyczy stężenia cholesterolu całkowitego, frakcji HDL i LDL oraz trójglicerydów. Poziom powyżej normy oznacza zwiększone ryzyko miażdżycy.
- ALT i AST – próby wątrobowe. Badanie ocenia stan wątroby i jej ewentualne wady.
- Poziom TSH – hormony tarczycy. Pozwala wykryć niedoczynność lub nadczynność tarczycy. Powinny je wykonywać szczególnie kobiety w ciąży. TSH wpływa na prawidłowy rozwój płodu. Wynik powyżej normy wymaga ustalenia przyczyny. Zrób to badanie, gdy odczuwasz permanentne zmęczenie, senność i zmagasz się z ciągłym stresem.
- Koagulogram – służy ocenie m.in. liczby płytek krwi. Zrób to badanie, jeśli często krwawisz z nosa lub na Twoim ciele pojawiają się siniaki. Lekarz zleca je przed operacjami.
Wiesz już, jakie choroby wykrywa morfologia i inne badania. Jak często je wykonywać?
Jak często robić podstawowe badania krwi?
Morfologia z rozmazem – jakie nieprawidłowości wykrywa?
Możesz wykonać morfologię podstawową lub z rozmazem. Czym się różnią?
- Pierwsza stanowi ogólne, podstawowe badanie krwi. Dzięki podstawowej morfologii lekarz może rozpocząć proces diagnozy.
- Co wykrywa morfologia z rozmazem i kedy warto udać się na badanie? Zrób ją, jeśli wyniki podstawowego badania odbiegają od normy. Dzięki temu lekarz przeanalizuje liczbę krwinek białych, czerwonych i płytkowych. Badanie pozwala wykryć odchylenia w budowie komórek. Może także wykazać infekcję, chorobę lub reakcję alergiczną.
Placówki medyczne wykonują morfologię z rozmazem automatycznym lub ręcznym. W pierwszym przypadku krew pobiera się z żyły, a następnie bada ją automat. Drugą wykonuje się, gdy rozmaz automatyczny wykazuje nieprawidłowości, które trudno zinterpretować. Wtedy specjalista ogląda komórki krwi pod mikroskopem.
Wiesz już, co wykrywa pełna morfologia krwi i podstawowa. Co zrobić dalej?
Gdzie udać się z wynikami morfologii?
Jeśli masz wyniki, idź do lekarza rodzinnego, żeby je skonsultować. Jeżeli lekarz zauważy nieprawidłowości, może Cię skierować na kolejne badania lub zapisać leki. Nie ignoruj zaleceń. Ustal przyczynę złych wyników i rozpocznij leczenie. To może być moment, aby rzucić palenie, zmienić dietę lub zwiększyć aktywność. Takie kroki mogą przynieść wyłącznie pozytywne skutki dla Twojego organizmu.
Obawiasz się, że nie dasz rady? Aż 48% ankietowanych deklaruje, że ogranicza używki, 40% stara się utrzymać odpowiednią wagę, a 38% dba o dobre odżywianie – takie wyniki znajdziemy w badaniu „Polaków troski i beztroski” przeprowadzonym w 2022 dla Allianz. Tobie również może się udać! Jednocześnie pamiętaj, jak prawidłowo dbać o higienę. Dzięki odpowiedniej profilaktyce możesz uniknąć uciążliwych infekcji. Higiena to podstawa.
Źródła:
https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/zdrowie/zdrowie/ochrona-zdrowia-w-gospodarstwach-domowych-w-2020-r-,2,7.html, s. 15.
https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/zdrowie/zdrowie/ochrona-zdrowia-w-gospodarstwach-domowych-w-2020-r-,2,7.html, s. 16.
https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/zdrowie/zdrowie/ochrona-zdrowia-w-gospodarstwach-domowych-w-2020-r-,2,7.html, s. 16.
https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/zdrowie/zdrowie/ochrona-zdrowia-w-gospodarstwach-domowych-w-2020-r-,2,7.html, s. 53.
https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/zdrowie/zdrowie/ochrona-zdrowia-w-gospodarstwach-domowych-w-2020-r-,2,7.html, s. 31
Badanie przeprowadzone przez Norstat Polska na zlecenie Allianz Polska w grudniu 2022 r. na reprezentatywnej, ogólnopolskiej próbie kobiet i mężczyzn w wieku 30-50 lat. N=1513. Ankieta CAWI.
.png)